W dawnych czasach ludzie nie znali pieluszek jednorazowych i jakoś sobie radzili. Stosowali to co mieli pod ręką – skóry zwierząt, mech, trawę, trociny a nawet (wierzcie lub nie) popiół. Pierwszy prototyp pieluchy był z mchu oraz skóry zwierzęcia.
Mech miał za zadanie wchłaniać wszystkie płyny. Rósł wszędzie, dzięki czemu możliwa była szybka „zmiana pieluchy”. Stwarzało to dobre warunki do pielęgnacji pupy dziecka.
Zamierzchłe czasy
Wśród ludów Ameryki Północnej jako majtki przytrzymujące mech stosowano natomiast skórę z królika. Wśród ludu eskimoskiego stosowano w tym celu futro foki (korzystano z zasobów w okolicy). Natomiast indianie Inuit stosowali skórę borsuka.
W Japonii w epoce Edo (1603-1868), używano ejiko, drewnianej gondoli (specjalnego kosza) z materacem. W materacu była dziura na pośladki, pod nim zaś warstwa materiału chłonącego siusie dziecka: szmaty, popiół i trociny. Mocz wchłaniany był przez niższe warstwy, w których umiejscowiony był popiół, szmaty i słoma. Dzięki temu dziecku było w pupę cały czas sucho.
Oto zdjęcia japońskiej „pieluszki”
W innych ciepłych krajach, nawet dzisiaj, maluchy po prostu chodzą nago poniżej pasa, zaś w Chinach noszą spodnie z wyciętym otworem w okolicach pupy.
Tutaj zdjęcia chińskiego sposobu na pieluchowanie dzieci:
Przez wiele wieków w Europie dziecko przewiązywano po prostu w pasie kawałkiem materiału. Kolejna faza pieluszek wielorazowych to używanie tkanin, które miały identyczne zastosowanie co obecna tetra. Sposobem na nieprzemakalną pieluchę było nasączenie oliwą kawałka jedwabiu.
Poniżej znajduje się obraz namalowany w 1631 roku, przedstawiający rodziców, dbających o pupę swojego małego dziecka.
W XVII i XVIII wieku w Europie dzieci były bardzo często kąpane i przebierane. Brudne pieluszki zapierano tylko wodą, a następnie posypywano chłonnym „robaczywym” pyłem drzewnym. Nasączone moczem szmatki suszono natomiast przy ogniu bez przeprania. Po wyschnięciu ponownie nakładano je na dziecko. W tamtych czasach wierzono że mocz i brud ma właściwości odkażające i chroni skórę dziecka. Dopiero pod koniec XVIII wieku lekarze zaczęli zalecać pranie szmatek mydłem i częste zmienianie pieluszek.
Dzieje pieluch od połowy XIX wieku
1849 – wynalazca Walter Hunt wymyśla agrafkę dzięki czemu dziecięce pupy owijane w szmaty pewniej trzymają się na dziecku.
Przed wynalezieniem agrafki, pieluszki były mocowane za pomocą szpilek, co niestety powodowało częste skaleczenia u dziecka. Wynalezienie agrafki nie tylko ułatwiło mocowanie pieluszek, ale również zmniejszył ryzyko urazu u malucha. Z dodatkowych ciekawostek, w tamtych czasach stosowano również wełniane obcisłe spodnie do podtrzymywania pieluszki (początki otulaczy?).
Tak wyglądała pierwsza agrafka
1897 – Mary Allen rozpoczyna masową produkcję i sprzedaż materiałowych pieluszek. Jako wkładka do pieluszek posłużyła jej tkanina frotte.
1940 – pierwsza „pinless diaper” pieluszka bezstykowa wymyślona przez Josepha LaKritz
1942 – pierwszy jednorazowy chłonny wkład z bielonej celulozy wykonany przez Paulistróm w Szwecji
1946 – Marion Donovan, matka dwójki dzieci z Connecticut, szyje pierwszą nieprzemakalną pieluchę, którą nazwała „boater”. Pierwszą pieluchę wielorazową (majtki) uszyła z dwóch kawałków zasłonki prysznicowej.
Mniej więcej w tym samym czasie Valerie Hunter Gordon, do uszycia swojej pieluszki wielorazowej, wykorzystała nylonowy spadochron skoczka. Spadochron był warstwą zewnętrzną, dzięki czemu pieluszka była milsza w dotyku dla dziecka.
1961 – Edward Moonan wypuszcza na rynek bezpieczny spinacz do pieluch. Niestety produkt zostaje niezauważony, gdyż firma Procter & Gamble (dzięki pomysłowi Victora Millsa) zaczyna produkcję pierwszej pieluszki jednorazowej Pampers. To od tamtej pory zapanowała moda na jednorazowe pieluchowanie (aż po obecne czasy).
1970-1990 to okres pieluchowania za pomocą majtek z ceraty. Jako warstwę chłonną stosowano pieluszki tetrowe lub flanelowe.
Współczesna pieluszka wielorazowa
2000-2005 – pierwsze pieluszki wielorazowe w USA (FuzziBunz)
2006 – na rynek wchodzi kolejna firma pieluszek wielorazowych BumGenius
2007 – na rynek wchodzi firma pieluszek wielorazowych – gDiapers
Obecnie w pieluszkach wielorazowych, jako warstwy zewnętrznej, używa się bardziej zaawansowanych tkanin wodoodpornych:
- PUL – poliester laminowany poliuretanem (tzw. PUL) lub PUL TPU (tzw. ECO PUL)
- wełna – więcej o wełnie możecie poczytać tutaj
- polar
Tkanina PUL swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim łatwości w pielęgnacji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że można na niej wykonać dowolny nadruk. Wybór kolorów i wzorów jest wprost nieograniczony.
W tych pieluszkach jako wkład chłonny również bywa stosowana tetra, ale jest wypierana przez bardziej chłonne tkaniny z włókien bambusa, konopi i innych roślin.
Tkanina PUL to syntetyczna, paro-przepuszczalna tkanina. Jest nią najczęściej poliester laminowany poliuretanem. Czasami wykonuję sie ją z laminowanej dzianiny bawełnianej lub laminatu obszytego na zewnątrz bawełną.
Materiał zwany PUL-em składa się z dwóch warstw:
- zewnętrznej wzorzystej dzianiny poliestrowej
- wewnętrznej – laminacji poliuretanu, czyli cienkiej rozciągliwej membrany
Te dwie warstwy są ze sobą sklejone za pomocą „środka sklejającego”. W zwykłych PUL-ach, jako środek sklejający, używa się klejów rozpuszczalnikowych, które nie są bezpieczne dla środowiska i ludzi (pracujących przy produkcji PUL-u). Taki klej zawiera też często śladowe ilości ołowiu, metalów ciężkich, lateksu, ftalanów oraz chloru.
Aby pozbyć się tych szkodliwych substancji, powstał nowy sposób laminacji dzianin poliestrowych. W taki oto sposób otrzymaliśmy dzianinę Eco PUL (TPU). Eco PUL jest produkowany w USA. Jego skład to 73% – poliester i 27% – poliuretan.
Materiał zwany Eco PULem składa się z dwóch warstw:
- zewnętrznej wzorzystej dzianiny poliestrowej
- wewnętrznej (TPU) – termoplastycznego poliuretanu, czyli cienkiej rozciągliwej membrany
Te dwie warstwy są ze sobą sklejone za pomocą „zielonego kleju”, który jest wolny od rozpuszczalników. Jest on także przyjazny dla środowiska i nie uwalnia lotnych związków organicznych. Dzięki temu jest bezpieczny dla człowieka, posiada certyfikaty „bezpieczny dla dziecka”. Dodatkowo pozbawiony jest takich składników jak: ołów, metale ciężkie, lateks, ftalany czy chlor. Dzięki temu został dopuszczony do przechowywania żywności i wody pitnej.
Najważniejszą cechą Eco-PUL™ jest tworzenie wodoszczelnej bariery przy jednoczesnych utrzymaniu właściwości oddychających materiałów. Oznacza to, że tkanina uwalnia opary ciepła i wody. Eco-PUL™ jest odporny na ścieranie, jest ognioodporny i antybakteryjny. Niestety jak zawsze, jest i cena. Pieluszki uszyte z Eco-PUL™ wymagają określonej pielęgnacji:
- temperatura prania 60 stopni celsjusza
- nie prasować
- nie czyścić chemicznie
- nie wybielać
- nie suszyć w suszarkach i na kaloryferach – bardzo wysoka temperatura powietrza może powodować odkształcenia, stopienia na laminacji, co równoznaczne jest z zepsuciem wodoszczelności pieluszki
- nie używać octu
Wnętrze pieluszki tworzą wkłady chłonne, które najczęściej wykonane są z:
- bawełny organicznej
- bambusa
- konopii
- włókna sojowego
- mikrofibry
- weluru bawełnianego
- lnu
- zorbu
Czasamy wykorzystuje się także inne materiały:
- coolmax
- mikropolar
- welur syntetyczny
- jedwab
Tkaniny na wkłady i inne materiały używane w pieluszkach zostaną opisane w kolejnym poście.
Źródła i zdjęcia zostały zaczerpnięte z:
- en.wikipedia.org/wiki/Diaper
- disposablediaper.net/general-information/disposable-diaper-history/
- www.motherjones.com/environment/2008/04/brief-history-disposable-diaper
- www.faqs.org/childhood/Co-Fa/Diapers-and-Toileting.html
- dirtydiaperlaundry.com/tag/patents/
- dirtydiaperlaundry.com/fuzzibunz-on-shark-tank-a-look-at-their-history-innovation-and-trials-over-the-years/
Oj szybko się człowiek do wygodnych rzeczy przyzwyczaja, takich jak jednorazowa pielucha. Historia pieluchy jest bardzo ciekawa, tylko te japońskie ejiko trochę nie wygodne :/ a chińskie gołe pupy trochę zabawne dla europejczyka 🙂
Pozdrawiam Cię Kasiu!